6 wskazówek jak skutecznie nauczać psychologii pozytywnej w grupach
1. Zachęcaj do uczenia się przez doświadczenie
Według Biswas-Diener i Patterson (2011), podczas nauczania psychologii pozytywnej w grupie kluczowe jest podejście oparte na doświadczeniu, z naciskiem na praktyczne zastosowania psychologii pozytywnej – a nie tylko zapamiętywanie treści.
Mówiąc prościej, praktycy, którzy uczą klientów o efektach różnych interwencji, powinni następnie zachęcać ich do praktykowania tych interwencji w ich własnym życiu, aby zmaksymalizować potencjał pozytywnych rezultatów.
W ramach cyklu uczenia się przez doświadczenie (Kolb i Kolb, 2005) uważa się, że uczenie się jest holistycznym i transakcyjnym procesem, w którym wiedza społeczna jest przekładana na wiedzę osobistą poprzez ciągłe ponowne uczenie się i rozwiązywanie konfliktów pomiędzy różnymi sposobami widzenia świata.
Celem nauczania psychologii pozytywnej powinno być coś więcej niż przekazywanie wiedzy; powinno ono również obejmować praktyczne ćwiczenia, działania i narzędzia, które można połączyć i zastosować w rzeczywistych sytuacjach życiowych. W ten sposób, kiedy klienci uczą się o poszczególnych tematach, mogą połączyć materiał z konkretnymi doświadczeniami.
Według Kolba i Kolba (2005), przeniesienie nacisku z treści kursu na środowisko uczenia się podczas nauczania psychologii pozytywnej jest skuteczne, ponieważ uważa się, że:
Poprawić retencję treści.
Zwiększenie dobrego samopoczucia i zmniejszenie stresu.
Poprawę uczenia się, ponieważ dobre samopoczucie jest związane z poszerzeniem uwagi i wzrostem kreatywności.
2. Rozwijanie spójności grupy
Spójność jest siłą jednoczącą w każdej grupie. Poczucie jedności i spójności sprzyja współpracy i zaangażowaniu w realizację celów grupy, efektywnej komunikacji, poczuciu integracji oraz atrakcyjności grupy i poszczególnych jej członków (Anderson i Martin, 1999).
Spójność grupy ma dwa odrębne wymiary (Johnson, Burlingame, Olsen, Davies, & Gleave, 2005):
Struktura relacji grupowych – postrzeganie przez członków grupy kompetencji, autentyczności i ciepła lidera grupy oraz ich relacji z innymi członkami grupy i z grupą jako całością.
Jakość relacji w grupie – jak członkowie grupy czują się w stosunku do swojego lidera i całej grupy oraz jak czują się w stosunku do zadań i celów grupy.
Rozwój spójności może wymagać czasu i cierpliwości. Chociaż grup nie można zmusić do spójności, istnieją sposoby, dzięki którym można wspierać poczucie jedności. Na przykład, spójność jest najsilniejsza w grupach składających się z 5 do 9 członków i najprawdopodobniej rozwinie się po około 12 sesjach (Burlingame, McClendon, & Alonso, 2010).
Dodatkowo, spójność może być inspirowana poprzez konstruktywną komunikację i rozwiązywanie konfliktów w pozytywny sposób, zanim wymkną się spod kontroli (Pavitt & Curtis, 1998).
3. Tworzenie pozytywnych doświadczeń edukacyjnych
Pozytywne, pełne szacunku i wsparcia relacje między klientami a praktykami przyczyniają się do wielu pożądanych rezultatów, takich jak frekwencja, zaangażowanie i odporność (Noble & McGrath, 2015). Dzięki psychologii pozytywnej praktycy mogą zachęcać klientów do identyfikowania nowych sposobów wykorzystania ich mocnych stron, pomagać im w rozwijaniu tych mocnych stron i w pełni angażować się w proces uczenia się.
Istotnym aspektem psychologii pozytywnej jest zaangażowane uczenie się, dzięki któremu klienci mogą przetwarzać nowe informacje w znaczący sposób i aktywnie uczestniczyć w doświadczeniu uczenia się. Według (Schreiner, 2015) osoby, które doświadczają pozytywnego środowiska uczenia się, prawdopodobnie podzielą się swoimi doświadczeniami z innymi, co może skutkować pozytywnym word-of-mouth i większą reputacją praktyka.
4. Używaj pozytywnego języka
Zamiast skupiać się na brakach i problemach, pozytywny język stwarza możliwości nadziei, zmiany i poprawy (Adams & Grieder, 2005). Aktywne stosowanie nieosądzającego, integracyjnego i zorientowanego na przyszłość języka może pomóc poprawić zdolność klientów do rozpoznawania swoich mocnych stron i identyfikowania tego, co dobre w nich samych i ich otoczeniu.
Należy zauważyć, że choć pozytywny język ma potencjał motywowania, kierowania i wspierania rozwoju i uczenia się podopiecznych, to może też go utrudniać. Język, który skupia się na wynikach i umiejętnościach, a nie na rozwoju, może spowodować zastój w nauce i postępach.
Użycie stwierdzeń takich jak „Widzę, jak wiele wysiłku wkładasz w swoją terapię” oraz „Podoba mi się, że spróbowałeś tej strategii i poprosiłeś o wyjaśnienie, kiedy tego potrzebowałeś” może pomóc praktykom w chwaleniu postępów klientów poprzez wysiłek, jaki włożyli w swoje działania, a nie ich naturalne zdolności.
Narzędzie „Chwalenie wysiłku ponad zdolnościami” dostarcza lekarzom wskazówek, jak skupić się na sukcesach klientów, a nie na ich osobistych zdolnościach, używając języka, który pomaga rozwijać nastawienie na rozwój.
5. Dostarczaj jasnych informacji zwrotnych
W przypadku braku informacji zwrotnej grupa może mieć trudności z nauką i postępem. Informacja zwrotna ukierunkowuje, motywuje i wzmacnia skuteczne zachowania, jednocześnie redukując (lub zaprzestając) zachowania nieefektywne (London, 2003). W grupie informacje zwrotne mogą być przekazywane poszczególnym członkom, podgrupom członków lub całej grupie i są skutecznym narzędziem rozwoju i oceny klienta.
Według London & Sessa (2006), w większości przypadków grupa ma możliwość osiągnięcia swoich celów poprzez kilka ścieżek, dlatego bez informacji zwrotnej grupa nie jest w stanie określić, w jakim stopniu zmierza w kierunku swoich celów lub czy musi się w jakiś sposób zmienić, aby je osiągnąć.
Informacja zwrotna może pomóc grupom w uczeniu się i rozwoju na cztery sposoby (London & Sessa, 2006):
Zachęca do regulowania działań w celu osiągnięcia celów grupy.
Pomaga członkom grupy w ocenie i późniejszym reagowaniu na wpływy zewnętrzne.
Promuje rozwój grupy i współzależność członków.
Pomaga w formułowaniu wspólnej tożsamości i celu grupy.
Podczas gdy członkowie grupy są bardziej skłonni do przyjęcia i zaakceptowania pozytywnych informacji zwrotnych, metody, za pomocą których przekazywane są negatywne informacje zwrotne, mogą mieć znaczący wpływ na postępy klientów (London & Sessa, 2006). Niewątpliwie zdarzą się sytuacje, w których negatywna informacja zwrotna będzie musiała zostać przekazana, w takich przypadkach spostrzeżenia powinny zostać ujęte konstruktywnie i pozytywnie jako droga do wzrostu i rozwoju.
Ćwiczenie „Pozytywne udzielanie negatywnych informacji zwrotnych” jest doskonałym narzędziem, które dostarcza praktykom praktycznych wskazówek, jak przekazywać negatywne informacje zwrotne w sposób sprzyjający dobremu samopoczuciu, a nie jawnie krytyczny.
6. Szanuj swoje obowiązki etyczne
Standardy etyczne pełnią ważne funkcje, zwłaszcza w stosunkowo nowych dziedzinach, takich jak psychologia pozytywna. Według Vella-Brodricka (2011) kodeksy etyczne nie tylko wyznaczają standardy odpowiedniego postępowania, za pomocą którego można służyć klientom, ale także promują przejrzystość i odpowiedzialność oraz umożliwiają praktykowi ocenę i doskonalenie swoich usług.